Trend: natuurwijn

Door Elisa Duivestein | 16 november 2018

De term biologische wijn is inmiddels wel ingeburgerd in wijndrinkend Nederland. Het label ‘biologisch’ is tevens ook een lastige. Ten eerste verschillen de richtlijnen per land en zijn er wijnboeren die biologische wijnen maken, maar zich niet in de richtlijnen die daarvoor zijn opgesteld kunnen vinden. Zij willen zelf in controle zijn van de producten die zij gebruiken om te sproeien, hoe vaak zij dit doen en zien dus af van het voeren van het biolabel.

Ook zegt biologisch niets over de duurzaamheid waarmee een wijn gemaakt is. Biologisch zegt puur iets over de bodem. En dus niets over economische en maatschappelijke verantwoordelijkheid, duurzame energiebronnen of waterzuivering.

Veel mensen staren zich misschien blind op het bio/organic logo bij het kiezen van wijn, maar zo zwart-wit is het allemaal niet. Een goed gemaakte wijn, hoeft dus niet per se biologisch te zijn. Wat zeker wel een positieve ontwikkeling is in de grote vraag naar biologische wijn, is dat de wijnmakers bewuster omgaan met de producten die zij gebruiken. Minder gif, synthetische pesticiden, meer efficiëntere sproei-installaties en ploegen in plaats van onkruidverdelgers gebruiken.

Dan een term die al langer bestaat, maar de laatste tijd steeds meer lijkt op te duiken: natuurwijn. Wat is dat nou precies, en hoe verhoudt natuurwijn zich ten opzichte van biologische en biodynamische wijnen?

Even een stapje terug in de tijd. Want een trend, of dit nu op kleding, muziek, lifestyle, food of wijngebied is, is altijd een tegenreactie op iets. Bij natuurwijn is dit niet anders. Met de steeds grotere vraag naar wijn, en daardoor ook de massaproductie, ontstond er in de jaren 80 van de vorige eeuw de vin industriel. Wijn maken werd een industrie, risico´s werden uitgesloten en hulpmiddelen werden niet als hulp gebruikt, maar standaard ingezet om de wijnen van een zo constant mogelijke kwaliteit te voorzien. Dit betekende tegelijkertijd dat de expressie uit de wijn verdween en er een eenheidsworst ontstond. En zie hier de tegenbeweging, het ontstaan van vin naturel: natuurwijn.

Natuurwijn is een benadering waarbij tijdens de vinificatie zo min mogelijk kunstgrepen worden gedaan. Er mag het liefst niets van buiten de natuurlijke omgeving worden toegevoegd aan de druiven, most of wijn. Tijdens welk stadium van de vinificatie dan ook. Dit houdt overigens niet in dat er bij conventionele wijn zomaar alles mag worden toegevoegd. Dit is streng gereguleerd vanuit de EU wetgeving. De toegestane technieken en de toegestane hulpmiddelen staan uitgebreid beschreven in de Europese regelgeving. Op dit moment is de term natuurwijn nog niet gebonden aan specifieke regels of certificering. 

Waar biologisch en biodynamische wijnbouw zich voornamelijk afspeelt in de wijngaard, is dat bij natuurwijn in de kelder. Kort gezegd is natuurwijn een wijn die op een zo natuurlijk mogelijke manier is gemaakt. Sommige natuurwijnen zijn troebel, doordat zij niet zijn gefilterd, maar dit is niet standaard. Naast de vele voordelen van natuurwijn, kleven er ook nadelen aan. Door in het vinificatie-proces vooral de natuur het werk te laten doen, is de onderlinge kwaliteit van de flessen niet altijd te garanderen. Zo kan een wijn van één oogst, per fles van smaak verschillen. 

Ga je voor puur natuur? Onze natuurwijn van Quinta de Soalheiro heeft onlangs de wijn van het jaar award gewonnen bij het Proefschrift wijnconcours in de categorie Vins Nature! Zie hieronder deze heerlijke Vinho Verde.