Revolutie in Rioja!

Door Job Joosse | 20 februari 2020

De wijnwereld is constant in beweging – in de laatste twintig jaar misschien wel meer dan ooit. Toch zijn er streken die te langzaam hebben meebewogen. Rioja is er daar een van. Maar deze vermaarde streek is bezig het podium terug te pakken, met spectaculaire wijnen. Zonder enige twijfel bezit Rioja een van de grote terroirs van Spanje, waar volstrekt unieke wijnen worden gemaakt. Toch werd de show de laatste jaren gestolen door Ribera del Duero, Priorat en de spannende wijnen uit Galicië. Rioja had onder de liefhebbers inmiddels een wat oubollig imago.

Veel consumenten kennen rioja vooral als een wijn die gemaakt wordt in grote oude bodegas. Deze traditionele rioja is een assemblage van druiven uit de drie streken van Rioja; Oriental (voorheen Rioja Baja genoemd), Alta en Alavesa. Deze deelgebieden van Rioja geven ieder hun eigen karakter aan de assemblage. Vervolgens wordt de wijn lang opgevoed op grotendeels Amerikaanse eikenhouten vaten. Het resultaat is wijn met een lichte kleur en een wat belegen karakter met zwoele tonen van gedroogd fruit, specerijen en vanille. Namen als Crianza, Reserva en Gran Reserva wegen bij dit type rioja vaak zwaarder dan het oogstjaar, wat de consument betreft. Dat is jammer: de ‘grote jaren’ leveren vaak schitterende oude wijnen met een immens bewaarpotentieel op.

De typisch Spaanse druif tempranillo speelt de hoofdrol in de assemblages van rioja. Je zou kunnen zeggen dat tempranillo de rol die cabernet-sauvignon in Bordeaux heeft op zich neemt. Tempranillo zorgt voor expressief fruit, structuur en bewaarpotentieel. Garnacha (grenache) is de tegenhanger die de rol van merlot op zich neemt met zwoel fruit en rijkdom. Daarnaast spelen ook mazuelo (carignan) en graciano (morrastel) een rol in de assemblage. De laatste jaren is een groep jonge enthousiaste wijnmakers, die goed zijn opgeleid en overal ter wereld ervaring hebben opgedaan, hun eigen streek aan het herontdekken. Ze passen hun technische kennis toe op oude tradities. Ze schuwen experimenten niet en gaan over op ‘betonnen eieren’, amfora’s en Frans eikenhout voor de vinificatie en opvoeding. Voor de hoogste kwaliteit druiven zoeken zij naar oude wijngaarden, het liefst in de hoger gelegen regio’s. Hier doen zij perceelselecties die apart worden gevinifieerd, opgevoed en gebotteld. Dit ‘wijnmodernisme’ geeft wijnen met precisie en een echte ‘terroirdefinitie’.


In 2018 was ik bij Sandra Bravo op bezoek in Rioja

Sandra Bravo van Sierra de Toloño is een van de vooraanstaande vernieuwers die zeer oude wijngaarden in handen heeft gekregen op de mooiste plekjes in het hooggelegen Alavesa. Het karakter van dit kleine hoekje van Rioja komt prachtig in haar wijnen tot uiting met enerzijds kleurintensiteit, concentratie en rijpheid, maar ook een expressief karakter, fraîcheur en elegantie. Deze jonge vrouw is de belichaming van de revolutie die Rioja nu doormaakt!